Hieronder zal ik een
beschrijving geven van het installeren van een Spring-Over Axle kit onder mijn
Jeep Wrangler (1988, 4,2 liter). Voordat ik met de beschrijving begin, wil ik
eerst de mensen bedanken die hieraan hebben meegewerkt: Wim "the man next
door" van de Pol, Gilbert "8-ball" Arensdorff en Mari "my
uncle" Verkuijlen. Danny "the lowrider" Drûbe kon er niet bij
zijn, maar was mentaal bij ons. Buiten deze 3 mensen, wil ik iedereen van de
Jeep-List bedanken, en in het bijzonder Lars Soo en Jim Bailey. De Jeep-List is
een mailing list, via email, waar zich iedereen met een email adres op kan
aansluiten (dit is natuurlijk gratis). De Jeep-List is voor iedereen met een
Jeep, maar er zijn ook lijsten speciaal voor technische vragen / antwoorden
(Jeep-Tech), voor oudere Jeeps (Jeep-Classic), voor offroad in het algemeen
(Offroad-List) etc. Gemiddeld worden er zo’n 90 mails per mailing list op een
dag verstuurt. Ik ben op 5 mailing lists aangesloten en krijg dus bijna 500
mails per dag vol met informatie over Jeeps. Ik ben / was de enige Nederlander
en één van de 6 Europeanen op deze lijsten terwijl er toch gemiddeld 1,000
mensen op één mailing list zijn aangesloten. Het zou leuk zijn als Nederland
wat beter vertegenwoordigd wordt. Als je een vraag stelt, krijg je altijd wel
tientallen reacties / antwoorden. Door deze mailing lists heb ik in Nederland
een aantal mensen ontmoet uit de USA en Canada die ontzettend veel informatie
hebben gegeven. Zie ook mijn reisverslagen voor de mensen die ik aan de andere
kant van de oceaan heb ontmoet.
Hier is de Jeep nog standaard |
Terug naar de
installatie. Bij voorbaat wil ik me verontschuldigen voor mijn niet al te best
Jeep-technisch Nederlands. Ik zal veel onderdelen met Engelse termen aanduiden
(komt door de mailing lists). In het kort komt de Spring-Over Axle (SOA) neer
op het plaatsen van de bladveren op de assen, in plaats van onder de assen.
Hierdoor krijg je 6" (15 centimeter) lift ten opzichte van origineel.
Doordat je de originele (platte) bladveren behoudt, zullen de rij-eigenschappen
niet slechter worden, soms zelfs verbeteren. De articulatie / flexibiliteit, of
beter gezegd de wheel travel, kan niet overtroffen worden; deze is gigantisch
hoog door de zachte, platte bladveren. Ik wil bij voorbaat benadrukken dat een
SOA-kit alleen niet voldoende zal zijn. Dit is pas het begin van een
Spring-Over conversie. Er zullen verschillende onderdelen aangepast moeten
worden. Op zijn minst zal de aandrijfas van de achteras veranderd moeten
worden. Het gaat hier tenslotte om 6" lift. De SOA-kit bestaat uit de
volgende onderdelen: 4 Doeschtech schokdempers, 2 converters voor de
schokdempers aan de voorkant, 2 verlengingen voor de remleidingen aan de
voorkant, verlenging voor de remleiding achter, 4 anti-axle-wrap perches, 1
track bar verlenging, transfercase lowering kit en een drop pitman arm. Een
anti-axle-wrap perch is in feite een plaat (20x5x1,3 cm) die op de as gelast
moet worden en tegen de bladveren drukt om te voorkomen dat de as omslaat. De
prijs van deze totale kit is $359 USD, wat ongeveer overeenkomt met fl.720,=.
Naast deze kit, heb ik ook meteen nieuwe (langere) U-bolts gekocht en anti-sway
bar quick disconnects. Ondanks het laag aantal onderdelen, hebben wij er
ongeveer 15 uur over gedaan om de kit te installeren. Het is best mogelijk om
deze kit er in 10 uur onder te krijgen, maar dit was ook onze eerste keer.
De SOA Kit |
Gereedschappen
en voorbereiding
De gereedschappen die
ik voor deze installatie heb gebruikt: pitman arm puller, dopsleutels en ring-
/ steeksleutels, een hele grote hamer, Torx bits, combinatietang, een boor, een
slijptol, een schuurmachine, een lasapparaat, meetlint, angle finder en nog wat
kleine tangen. Een momentsleutel is handig voor deze klus. Ik heb speciaal voor
deze installatie S.A.E. ring- / steeksleutels gekocht, maar die heb ik niet
gebruikt. Alle bouten en moeren kunnen met metrisch gereedschap los en vast
gemaakt worden, maar voor de remleidingen is een 3/8" steeksleutel toch
wel handig. Ik raad ook aan om kruipolie, Locktite, vet, een spuitbus verf en
remolie bij de hand te hebben. Voordat je de kit gaat installeren, is het
verstandig om een week van tevoren alles te inspecteren betreffende remmen,
stuurinrichting etc., zodat die niet tijdens de installatie vervangen moeten
worden. Dit is zeker van toepassing als je de kit in één weekend wil
installeren. Ook is het verstandig om alle bouten en moeren een week voor
aanvang, elke dag in te spuiten met kruipolie. Voor zo’n omvangrijke job heb je
zeker vrienden nodig. Een goede, warme (of koele) en grote werkplek is een
aanrader. Ik heb zelf het geluk gehad dat ik de beschikking had over een grote
hal met twee takels aan het dak. We hebben de Jeep opgetakeld zodat we er
gemakkelijk onderdoor konden lopen. Ook had ik de beschikking over alle
gereedschappen die nodig of handig zijn. Zo is luchtgereedschap (vooral met
doppen) ontzettend handig.
Demontage
Voordat we de Jeep
hebben opgetakeld, heb ik de polen van de accu afgekoppeld. Dit in verband met
het lassen. Zowel de transfer case als de transmissie heb ik in neutraal gezet.
Ook heb ik de contactsleutel omgedraaid zodat het stuur niet in het stuurslot
viel. We hebben de wielen, schokdempers, sway bar links en track bars
verwijderd. Ook de handremleiding en de remleidingen aan de voorzijde werden
losgekoppeld. Advies: bind een plastic zakje om de remleiding tegen overvloedig
verlies van remolie. Bij het demonteren van de remleiding van de achteras ging
iets mis (gebruik hiervoor een 3/8" steeksleutel en niet een tang). De
remleiding brak net boven de verbinding af. We hebben er een klein stukje
afgehaald en de remleiding iets anders omgeleid zodat de leiding weer lang
genoeg was. Nu maar hopen dat deze "tijdelijke" oplossing werkte. De
volgende stap was het stuurgedeelte. We probeerden de pitman arm van de
stuurbox te verwijderen met mijn (goedkope) puller. Nadat dit een aantal keren
mislukt was, probeerden we het met een duurdere puller. Ook dit lukte niet.
Aangezien we hieraan al teveel tijd hadden besteed, besloot Wim om de pitman
arm te verwijderen met een slijptol. Eindelijk ging de pitman arm eraf. Hierna
koppelden we de vacuümslangen en de elektronica af. De instructies leerden ons
dat we beide aandrijfassen moesten demonteren. Dit leek mij niet nodig; we
hebben alleen de aandrijfas achter uit de slip yoke gehaald (bind ook een
plastic zak om de transfer case tegen het verliezen van olie). Voordat we met
de bladveren begonnen, hebben we eerst de assen vastgebonden aan het chassis
met behulp van touwen. Hierna hebben we de bladveren verwijderd. Voordat we de
assen konden laten zakken, zodat we meer ruimte hadden voor te lassen, moest ik
mijn complete uitlaat verwijderen, omdat mijn aandrijfas aan de voorkant tegen
de uitlaat kwam.
Lassen
van de perches
Voor het lassen heb ik
de assen en perches met een schuurmachine voorbereid. De perches moeten met een
bepaalde hoek op de assen gelast worden, omdat de hoek van de aandrijfas zowel
bij de as als bij de transfer case hetzelfde moet zijn om geen trillingen te
krijgen. Met behulp van een angle finder hebben we de perches met de juiste
hoek op de as vastgeklemd met lijmtangen. De pinion van de achteras moet twee
graden naar boven wijzen en de pinion van de vooras moet vijf graden naar
beneden wijzen ten opzichte van de originele perch. Aangezien lassen toch vrij
permanent is, was ik nogal zenuwachtig. De perches moeten aan de voorkant
33" (ongeveer 83,8 cm) uit elkaar staan. Het makkelijkste is om ze precies
boven de originele perches te plaatsen. Hiervoor moet je wel oppassen dat de
U-bolt aan de passagiersvoorzijde nog past. Voor het lassen had ik een
professional ingehuurd. Het lassen van de perches is gelukkig zonder complicaties
verlopen. Voordat de lasser zijn spullen had opgeruimd, heeft hij ook de track
bar verlenging aan het ophangpunt gelast. Dit leek mij een goed idee, omdat ik
van anderen gehoord had van afgebroken verlengingen. Voor het lassen wordt MIG
aanbevolen, omdat met MIG de assen minder heet worden, en dus een kleinere kans
op kromtrekken van de assen geeft. Nadat het lassen was afgerond, klopten we
onszelf op de rug, want vanaf hier ging het bergafwaarts. De lasnaden hebben we
met verf ingespoten.
Hier hangt de Jeep in de takels met extra palen als verzekering |
Montage
Deze fase ging
langzamer dan verwacht door de vele telefoontjes. Mensen vroegen wanneer we nou
eindelijk eens klaar waren. Voordat we begonnen met monteren hebben we eerst de
center pins van de bladveren omgedraaid. We klemden de bladveren daarvoor vast,
net naast de center pins, met behulp van (bijvoorbeeld) lijmtangen. We
installeerden de langere remleiding achter en boorden een gat in het onderste
gedeelte van de ophanging om de handremleiding aan de bestuurderskant een
aantal centimeters lager te monteren. De langere schokdempers werden gemonteerd
(lijkt makkelijker dan het is). Alle schokdempers hebben we "op hun
kop" gemonteerd, omdat de dikke gedeelten anders met de bladveren in
contact zouden kunnen komen bij volledige articulatie.
Om dit te bewerkstelligen,
leverde Rubicon Express twee converters voor aan de voorkant. Nu zijn alle
schokdempers aan ogen gemonteerd, en niet meer aan tapeinden. Aan de voorkant
heb ik achter-bladveerpakketten gebruikt. Dit is verstandig in verband met het
inzakken van de bladveren, vooral met mijn lier voor op de bumper. Ik heb nu
zowel voor als achter 5 bladeren per veerpakket. Later heb ik er nog bladveren
toegevoegd, omdat naar mijn mening de vering te zacht was. Ik heb nu 7
bladveren per pakket voor en 6 bladveren per pakket achter. We hebben de
bushings van de bladveren opnieuw ingevet. Nieuwe bushings kopen is een andere
optie. We draaiden de U-bolts kruiselings aan, zodat het bladveerpakket recht
gemonteerd werd. Het installeren van de nieuwe drop pitman arm ging een stuk
makkelijker dan het verwijderen van de ouwe pitman arm. Hierna hebben we de
transfer case lowering kit gemonteerd. Om de vacuümslangen meer ruimte te
geven, hebben we het laatste plastic klemmetje op de rechter voorscherm
verwijderd. De verlengingen voor de voor-remleidingen hebben we niet gebruikt.
In plaats daarvan hebben we de remleidingen onder het chassis gemonteerd door
ze voorzichtig te buigen. Nu heb ik meer dan genoeg lengte aan remleidingen
wanneer mijn wielen omhoog of omlaag gaan. Terwijl ik langzaam de Jeep op vier
wielen zette, stopte Wim de slip yoke weer in de transfer case. Wim vroeg of de
Jeep nog wat lager kon, want de slip yoke ging niet ver genoeg in de transfer
case. Het bleek dat het volledige gewicht al op de vier wielen rustte.
Hier liggen de bladveren al op de assen |
WOW, wat was, en nog
steeds is, dit indrukwekkend. Ik kon nog net op tijd naar het toilet rennen,
voordat ik in mijn broek plaste van de spanning. Ik wist dat mijn Jeep hoger
werd, maar dit gaat toch eigenlijk te ver. De lift is achter 6" (15 cm) en
voor 6,5" (16,3 cm). Met mijn nieuwe banden kom ik op een totale
lift van 9 inch (ongeveer 22 centimeter. Ik was nog zo gewaarschuwd van
tevoren, maar toen ik de eerste keer uit de Jeep stapte, viel ik bijna vol op
mijn gezicht. Wat is dit hoog.
De lasser aan het werk |
Eenmaal op vier wielen
hebben we de track bar aan de voorzijde en mijn stenen-vanger gemonteerd.
Terwijl we de track bar monteerden, viel ons op dat de drag link wel heel dicht
tegen het bladveren pakket aan de passagierskant was gemonteerd. Dit betekende dat
de drag link tegen de bladveren zou komen bij scherpe bochten naar rechts. De
track bar heb ik achter niet gemonteerd om volledige articulatie te krijgen.
Rij-eigenschappen zijn niet slechter geworden door het weglaten van de
achter-track bar. Als laatste, probeerden we nog de remmen te bloeden
(ontluchten). Het bleek dat de "tijdelijke" oplossing niet werkte,
want de leiding lekte remolie op die plaats.
Nog even met de remmen kloten |
Op
weg naar huis
Op het volgende verhaal
ben ik niet trots en ik beveel dit niemand aan: nu moest ik nog met de Jeep
naar huis rijden. De uitlaat kon niet meer gemonteerd worden voordat die
aangepast was. De slip yoke zat ongeveer 1 tot 1,5 cm in de transfer case, wat
betekende dat ik niet hard kon optrekken of door kuilen rijden. Ik kon geen
scherpe bochten maken, omdat anders de drag link tegen de bladveren zou
aankomen. Ik had ook geen beschikking over mijn remmen, omdat die remleiding
lekte. Op weg naar huis heb ik met mijn handrem geremd (do not try this at
home). Afstand: ongeveer 60 kilometer. Maximale snelheid: 40 kilometer per uur.
Aantal licht- en geluidssignalen van medeweggebruikers: ongeveer 75. Aantal
middelvingers: 3.
Hoe
nu verder...
Ik heb direct na de installatie
een langere aandrijfas en een slip yoke eliminator kit bij Rubicon Express
besteld. Rubicon Express adviseert om de originele aandrijfas zo’n 2,85 cm te
verlengen. Ik denk dat dit op zich wel een goede "tijdelijke"
oplossing is, maar door de grote hoek, zullen de U-joints (kruisstukken) snel
verslijten. Door de slip yoke (achterste gedeelte van de transfer case) te
verwijderen, kan je een langere aandrijfas installeren. De slip yoke zit dan in
de aandrijfas. De hoek van de aandrijfas zal hierdoor sterk afnemen (zie ook
mijn verslag over de CV aandrijfas). De aandrijfas aan de voorzijde is lang
genoeg, deze hoeft niet aangepast worden. Omdat ik toch weer aan het bestellen
was, heb ik ook maar meteen een yellow top Optima accu besteld. De bedoeling is
dat ik heel snel een tweede yellow top Optima bestel, zodat ik een dual-battery
setup met yellow top Optima’s krijg.
Het resultaat: De Jeep met SOA |
SOA
versus "regular" spring lift
Voordelen SOA:
Nadelen SOA:
Mijn
aanbevelingen voor toekomstige SOA’s
Beschouw
de instructies niet als bull-sh*t. Deze operatie is niet zo eenvoudig en de
metingen moeten met de grootste zorg uitgevoerd worden. Ik adviseer je ook om
van tevoren te beslissen of je de aandrijfas wil verlengen of een CV-aandrijfas
gaat kopen. Hierdoor hoef je de perches niet nog een keer te lassen.
De
pitman arm verwijderen is ontzettend moeilijk. Huur een professionele pitman
arm puller voor een paar gulden per dag bij Bo-rent.
Koop
de instructievideo. Ik heb de instructies van Rubicon Express op videoband.
Eventueel kan ik die kopiëren.
Ik
zou de originele aandrijfas niet verlengen. Dit kost alleen maar geld, terwijl
je later toch een CV-aandrijfas met slip yoke eliminator kit wil. Als je
aandrijfas korter is dan 13 5/8" (34,6 cm), dan heb je zeker een slip yoke
eliminator kit nodig.
Deze
klus kost veel tijd. Plan op z’n minst twee volle dagen om dit te doen en doe
het als de winkels open zijn.
Houd
de sway bar links aangekoppeld als je over de snelweg rijdt. Koop anti-sway bar
quick disconnects voor maximale articulatie gedurende offroad.
Koop
nieuwe U-bolts. Deze kunnen aan de achterkant te kort zijn. Mijn oude U-bolts
waren ook nog aan het roesten.
Na
de SOA zal het stuurwiel scheef zijn terwijl de wielen recht staan. Om dit te
verhelpen moet je de drag link verstellen. Dit doe je door de klemmen aan beide
zijden los te maken en met een moersleutel aan de drag link te draaien. Wees
wel zeker dat je stuurslot er niet op zit. Kijk naar het stuurwiel om te zien
welke kant je moet uitdraaien.
Test
voordat je gaat rijden of alles lang genoeg is gedurende compressie. Dit kan je
doen met een ramp of met een Hi-lift. Probeer ook eerst je remmen uit door naar
voren en naar achteren te rijden.
Tot
slot
Voor welke vraag,
opmerking of wat dan ook, e-mail me. Als je geïnteresseerd bent in een FAQ
(frequently-asked-questions, veel gestelde vragen) lijst, ik heb er één. Ik heb
ook een werkplaatsboek voor nog "originele" Jeep Wranglers. Als je
zelf ooit besluit om de SOA te doen, kan je me natuurlijk altijd vragen om te
helpen. Dit is (één van) mijn beste upgrade(s) die ik ooit heb gedaan aan mijn
Jeep. Ik zou het zo weer doen, zonder twijfel.
De SOA in actie
|